Marklin verrassingsmodel 2023*

De verrassing locomotief voor 2023

Net als elk jaar, brengt Märklin en Trix ook in 2023 een verrassing loc uit. Deze keer is het de beurt aan een unieke en snelle stoommachine.
 
Met recht een unieke locomotief, blijkend uit het bijna ongelofelijke verhaal wat vooraf ging aan de bouw van een van de sierlijkste en krachtigste Duitse stoomlocomotieven ooit.
 
18 201 is de naam van de 180 km/u snelle hardloper die op 31 mei 1961 voor de eerste keer stomend naar buiten kwam uit de loods van de onderhoudswerkplaats Meiningen.
 
Max Baumberg
De loc was een geesteskind van de geniale ontwerper van stoomlocomotieven Max Baumberg. Hij was na de oorlog Directeur geworden van het Fahrzeug- und Versuchs-Anstalt Halle (FVA). Baumberg had een bijzondere voorliefde voor grote- en sterke sneltreinlocomotieven.
 
Al in 1948 had hij uit het Westen de Badische IVh 18 314 verworven. Deze loc werd later bekend als "JORSCH". Na 1952 kwamen ook de, in Frankrijk gebouwde, vier cilinder locs 07 1001, 08 1001 en 79 001 onder Baumbergs vleugels.
 
Het was zo een bonte verzameling aan locs dat onder het spoorwegpersoneel de verzameling al snel de naam " Baumberg's Circus" kreeg.
 
Nieuwe stoomlocomotief
Toen eind jaren 50 de eerder verworden Fransoos de manege verliet zocht hij een nieuwe circus ster.

Een stoomlocomotief die de voor export bestemde nieuwe personenrijtuigen bij testritten met een snelheid van 160 km/u kon trekken.
 
De enige loc bij de Reichsbahn die deze snelheid kon bereiken was de voormalige Henschel-Wegman loc, de 61 002. Baumberg besloot om het onderstel en drijfwerk van deze loc te combineren met delen van de "mislukte" hoge druk locomotief H 45 024. Als stoommachine gebruikte hij de standaard Reko ketel 39E.
 
Snelheidsduivel
Hij noemde deze gecombineerde snelheidsduivel de 18 201 en was hiermee in elk opzicht uniek: De loc had reusachtige, 2,30 meter hoge drijfwielen, drie cilinders en bracht 2150 PK op de rails. De spitse deur van de rookkamer herinnerde aan de Beierse S3/6 en de wind-geleide platen aan de Franse super-stoomloc 232-U-1.
 
Gestationeerd werd de nieuwe loc bij het BW Halle P waar ook de "Jorsch" thuis hoorde. Al snel bleek dat de 18 201 een top ontwerp was. Baumberg mocht trots zijn op zijn hardloper die op 12 oktober 1972 een snelheid van 182,4 km/u bereikte. Hiermee werd de prachtig ontworpen, groen gelakte, machine de snelste bedrijfsklare stoomlocomotief ter wereld.
 
Jimmo
Vanaf 1980 werd "Jimmo", zoals de 18 201 inmiddels genoemd werd, bijna alleen nog voor speciale ritten ingezet. Om langere reizen zonder oponthoud voor het laden van water en stookolie te kunnen maken plaatste men halverwege de jaren '80 een passende 2e tender bij die qua uiterlijk aan de loc werd aangepast.
 
Na de val van de Muur kon men "Jimmo" nog tot 1997 bij talrijke speciale optredens beleven en bewonderen. Hierna besloot de DB de loc buiten dienst te stellen.
 
Tweede leven
De bekende musicus Axel Zwingenberger en de ondernemer Andreas Goldschagg slaagden er uiteindelijk in het DB museum ervan te overtuigen dat "Jimmo" aan hun zorg toevertrouwd moest worden. Zij lieten Bamberg's super-loc rijvaardig maken, richtten de firma Dampfplus op en zetten de 18-201 vanaf 2002 in voor speciale treinen in de hele Bondsrepubliek en in het omliggende buitenland.
 
Deze tweede, zeer succesvolle, carrière eindigde op 1 september 2018 toen de loc, kort voor de afloop van haar toelatingsdatum, tijdens een druk bekeken speciale rit kapotging.

Sinds 2019 is "Jimmo" eigendom van de privé spoorwegonderneming Wedler Franz Logistik die de machine op middellange termijn weer in bedrijf wil stellen. Op dit moment staat de ster van Max Baumberg goed beschermd in het Bahnbetriebswerk Nossen.
 
Het model
En nu is deze unieke locomotief ook in schaal H0 te bewonderen. Het model heeft een digitaal decoder mfx+ en uitgebreide licht- en geluidsfuncties. Voorzien van grotendeels metaal zit er een regelbare hoogvermogens motor met vliegwiel in de ketel met aandrijving op 3 assen.
 
Uiteraard mag een geregelde dynamische rookgenerator niet ontbreken. Deze is digitaal te bedienen net zoals de rijrichting afhankelijke wisselende driepunts verlichting. Het machinistenhuis, de opvallende loopwerkverlichting en het realistisch brand flakkeren in de vuurkist is eveneens afzonderlijk digitaal in en uit te schakelen.
 
Kleine radius
De kleinst berijdbare radius is 360 mm. Dus ook door radius 1 komt deze loc moeiteloos. Voor gebruik in grotere bochten en voor opstelling in een vitrine wordt wisselbare zijbeplating zonder wiel-uitsparing onder het machinistenhuis bijgevoegd. Het model geeft de toestand weer zoals de loc in 2017 voor speciale treinen ingezet werd.